Omgevingen zijn slim omdat ze anticiperen op ons toekomstig gedrag. Op basis van een voortdurende opslag van data en de permanente analyse daarvan ontwikkelt de slimme omgeving kennis over onze voorkeuren, gewoonten, leefstijl, gezondheid, stemmingen en voornemens. Die kennis is statistisch van aard en de mate waarin toekomstig gedrag daadwerkelijk wordt voorzien hangt af van de juistheid, de relevantie en de compleetheid van de data. Tegelijk moeten we constateren dat wanneer de bewoner van een slimme omgeving op grond van die afgeleide kennis op een bepaalde manier wordt behandeld, de kans bestaat dat zij zich op den duur gaat gedragen naar wat van haar wordt verwacht. In de sociologie heet dat ‘if men define a situation as real, it is real in its consequences’;1 hier kunnen we dat inzicht uitbreiden tot ‘if machines define a situation as real, it is real in its consequences’. In deze bijdrage zal ik mij richten op de vraag in hoeverre het feit dat omgevingen kennis over mij ontwikkelen en die kennis proactief toepassen een aantasting kan zijn van mijn privacy. Ik noem dit het ‘inferentieprobleem’ omdat meestal onzichtbaar is welke afgeleide kennis op mij wordt toegepast. Om te onderzoeken hoe dit zich verhoudt tot de privacy zal ik eerst ingaan op wat hier bedoeld wordt met slimme omgevingen en vervolgens de traditionele opvattingen van privacy bespreken. Ik zal daarna bepleiten dat privacy in het licht van slimme omgevingen het best kan worden opgevat als de bescherming van de vrijheid om onze identiteit zonder onredelijke beperkingen te kunnen ontwikkelen. Na een analyse van het Europeesrechtelijke kader van privacy en gegevensbescherming zal ik de lacunes en tekortkomingen hiervan analyseren met betrekking tot genoemd ‘inferentieprobleem’ en oplossingsrichtingen duiden voor een legitieme privacy verwachting die is gebaseerd op een effectief recht op adequate feedback, zoals bijvoorbeeld toegekend in art. 12 van de Richtlijn Gegevensbescherming. Tenslotte bepreek ik waarom dat transparantierecht, wil het een ‘effective remedy’ zijn, articulatie behoeft in de ICT infrastructuur van slimme omgevingen.